Przyroda
Zasoby przyrodnicze Gminy Poraj są bardzo bogate. Lasy i grunty zadrzewione zajmują obszar 38,2%
i koncentrują się raczej na obrzeżach gminy.
Lasy
Lasy pełnią ważną funkcję ekologiczną i gospodarczą oraz podnoszą atrakcyjność turystyczną regionu.
Większe kompleksy leśne tworzą powiązania z sąsiednimi gminami - skupiają się głównie w zachodniej,
północno-wschodniej i południowo-zachodniej części gminy.
Obszary leśne w Gminie Poraj nadzorowane są przez Nadleśnictwo Złoty Potok.
Gmina Poraj od północy ściśle graniczy z jedną z form ochrony przyrody zaliczaną do krajowego systemu obszarów chronionych, tj. z Jurajskim Parkiem Krajobrazowym Orlich Gniazd. Powierzchnia naszej gminy położona jest zatem w otulinie właśnie tego Parku. Z tego powodu tereny te są chronione - występuje tu wiele form krasowych, olbrzymie systemy jaskiniowe, zauważyć można dużą zmienność zbiorowisk roślinnych (bory sosnowe, buczyny, naskalne murawy wapienne) oraz bogatą pod względem jakościowym
i ilościowym faunę nietoperzy.
Las w sołectwie Żarki Letnisko
Fot.: arch. UG Poraj (Jolanta Lisowska)
Korytarze migracyjne
Przez Gminę Poraj przebiegają również między innymi międzynarodowy korytarz spójności obszarów
chronionych Górna Warta oraz regionalny korytarz migracji ptaków Dolina Górnej Warty (centralna część gminy w pasie północ-południe wraz z regionalnym przystankiem „Zbiornik Poraj”, który stanowi funkcję przystanku pośredniego na korytarzu ornitologicznym, miejsce odpoczynku i żerowania wykorzystywany przez ptaki w trakcie wędrówki, kluczowy dla jej niezaburzonego przebiegu).
Wytyczony jest także korytarz migracyjny ssaków kopytnych K/LGL-LO/LZ, biegnący w pasie wschód-
zachód w centralnej części gminy.
Przebieg korytarza spójności obszarów chronionych
o znaczeniu międzynarodowym „Górna Warta”
Źródło: Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy Poraj
(opracowano na podstawie danych z geoportal.rdos.katowice.pl)
Obszary chronione
Użytki ekologiczne położone na terenie Gminy Poraj, objęte ochroną prawną:
- Mokradła I, bagno pow. 6.41 ha. Gmina Poraj, Nadleśnictwo Złoty Potok, Obręb Olsztyn,
Leśnictwo Żarki - Mokradła II, bagno, pow. 2.00 ha. Gmina Poraj, Nadleśnictwo Złoty Potok, Obręb Olsztyn,
Leśnictwo Żarki - pomnik przyrody: Aleja drzew – lipy drobnolistne w Choroniu przy ul. Partyzantów.
Na podstawie przepisów ogólnych, ochronie na terenie Gminy Poraj podlegają:
- lasy i grunty leśne;
- zieleń urządzona;
- gleby klas I – III;
- udokumentowane złoża;
- wody śródlądowe;
- powierzchnia ziemi, krajobraz i powietrze.
Ponadto projektuje się strefy ochronne ujęcia wód podziemnych z utworów triasu środkowego
dla wodociągu gminnego w Masłońskich, ujęcie wody podziemnej z utworów triasu w Osinach,
ujęcie wód podziemnych z utworów triasu w miejscowości Choroń, ujęcie wody podziemnej
z utworów dolnojurajskich w Kuźnicy Starej oraz ujęcie z utworów jurajskich w Dębowcu.
Aleja lipowa w Choroniu
Fot.: arch. UG Poraj (Marcin Skabek)
